موقعیت و تاریخچه
روستای گلیرد از توابع بخش طالقان شهرستان ساوجبلاغ با مختصات جغرافیایی 50 درجه و 50 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 9 دقیقه عرض شمالی، در 14 کیلومتری جنوب شرقی طالقان واقع شده است.
این روستا در ضلع جنوبی رودخانه شاهرود و در دامنه شمالی ارتفاعات جنوب طالقان در مجاورت روستای گوران قرار گرفته است. روستای گلیرد از سطح دریا 2224 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در تابستان ها متعدل و در زمستان ها سرد است. رودخانه گلیرد از کنار روستا عبور می کند.
روستای گلیرد بیش از دو قرن قدمت دارد. این روستا زادگاه آیت الله طالقانی است و به این جهت معروف گشته است.
مردم روستای گلیرد به زبان فارسی سخن می گویند. مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
براساس نتایج سرشماری سال 1375 روستای گلیرد 71 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385 به حدود یکصد نفر افزایش یافته است. جمعیت این روستا در فصل تابستان و برداشت محصول به چند برابر و تا حدود هزار نفر افزایش می یابد.
اقتصاد روستای گلیرد بر پایه فعالیت های زراعی، دامداری و باغداری استوار است. گروهی از افراد نیز در امور خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. تولیدات زراعی و دامی روستا شامل غلات و میوه های سردسیری گردو، سیب، آلبالو، گیلاس و انواع لبنیات می باشد.
روستای گلیرد بافت مسکونی متراکمی دارد و در شیبی ملایم استقرار یافته است. بیشتر خانه های قدیمی در یک طبقه و برخی خانه های نوساز در چند طبقه با دیوارهای ضخیم و ایواندار احداث شده اند. سقف عموم خانه ها شیروانی است. معابر روستا به دلیل باغات سرسبز و درختان کهن، به صورت کوچه باغ های زیبایی در آمده اند.
مصالح به کار رفته در ساخت واحدهای قدیمی از لاشه سنگ، گل، خشت و چوب است. خانه های مسکونی شامل اتاق های استراحت و خواب، پذیرایی آشپزخانه، سرویس دستشویی، تنور خانه، حیاط و انباری است. در خانه دامداران روستا، طویله نیز ساخته شده است.
روستای گلیرد، به دلیل استقرار در کوهستان و آب هوای معتدل و مطلوب جلوه های طبیعی بسیار زیبایی دارد. این روستای ییلاقی تابستان ها پذیرایی گردشگران بسیاری است.
چشم انداز باغات گسترده و کوچه باغ های روستا و مناظر طبیعی دلفریب جاده دسترسی به روستا بسیار تماشایی است.
ارتفاعات پیرامون روستا با پوششی از انواع گل ها و گیاهان خودرو به خصوص در بهار و تابستان از دیگر جاذبه های طبیعی روستای گلیرد است.
حمام قدیمی و خانه آیت الله طالقانی از جاذبه های تاریخی روستای گلیرد است. خانه آیت الله طالقانی در مرکز روستا و در ضلع شمال شرقی مسجد و در غرب حمام قدیمی قرار دارد. این خانه بزرگ معماری سنتی و زیبایی دارد و تاریخ بنای آن به دوره قاجاریه مربوط است. برخی وسایل آیت الله طالقانی در این خانه نگهداری می شود.
حمام قدیمی روستا، که توسط میراث فرهنگی تعمیر و بازسازی شده است سقفی گنبدی با قوس های نیمدایره دارد و در ساخت آن از مصالح سنگ لاشه و ملاط و گچ و سیمان استفاده شده است. این حمام از آثار دوره پهلوی اول است.
از مراسم ویژه مردم روستای گلیرد می توان به عزاداری در ماه محرم اشاره کرد. مراسم عروسی سنتی با رسوم ویژه از قبیل مراسم انار زدن و مراسم عید نوروز از دیگر ویژگی های فرهنگی مردم این روستاست.
پوشاک مردم روستای گلیرد به تدریج به پوشاک رایج در شهرها تبدیل شده است. مردان از کت و شلوار و زنان از مانتو، شلوار و چادر استفاده می کنند.
صنایع دستی روستای گلیرد شامل انواع محصولات چوبی و بخاری سنتی و بافت کرباس، گلیم، جاجیم و جوراب و دستکش و شال گردن می باشد.
معروف ترین سوغات روستای گلیرد مشتمل بر انواع خشکبار و لواشک و گردو است.
از غذاهای رایج روستای گلیرد می توان به انواع کباب، خورشت و آش های محلی اشاره کرد.
دسترسی: روستای گلیرد در مسیر اتوبان کرج – قزوین و از طریق شهر طالقان قابل دسترسی است.
520